حسابداری حقوق و دستمزد چیست؟

مقدمه

 امروز برای ورود به هر کاری، دستمزد و حقوق آن کار، برای ما اولویت اول می‌ باشد. بنابراین حقوق و دستمزد در زمره اولویت‌ های هر شغل است. بر این اساس ما قوانین مربوط به حقوق و دستمزد را داریم. حسابداری حقوق و دستمزد نیز خود یکی از بخش‌ های اصلی هر واحد یا ارگان می‌ باشد. که حضور آن ‌ها الزامی بوده و بر این اساس می ‌توان تمامی قوانین را به ‌جهت پرداخت و دریافت حقوق و دستمزد رعایت کرد. در قوانین حقوق و دستمزد مواردی چون بیمه کمیسیون ناخالص، مزایا و حقوق پایه و غیره و همچنین تعاریف مختلفی وجود دارد. در این بخش مجموعه پیوند محاسب تصمیم گرفته است تا اطلاعات کامل و جامعی در خصوص حقوق و دستمزد آن برای شما ارائه دهد پس تا انتهای این مطلب با مجموعه پیوند محاسب همراه باشید.

حسابداری حقوق و دستمزد چیست؟

 اگر بخواهیم دستمزد یا حقوق را برای شما تعریف کنیم بی‌ شک همه ما نسبت‌ به آن آشنا هستیم و تعریفی پیچیده و خاص ندارد. به ‌طور کلی حقوق و دستمزد به مبلغی قرار دادی گفته می ‌شود که بین کارفرما و کارمند توافق گردیده و کارمند در ازای کاری که برای کار فرما انجام می ‌دهد آن مبلغ را دریافت می ‌کنند.

 حال بحث مهم ما در خصوص حسابداری حقوق و دستمزد می‌ باشد. حسابدار حقوق و دستمزد به شخصی گفته می‌ شود که مسئولیت اندازه ‌گیری میزان کارکرد کارمندان و کارگران را بر عهده داشته و آن را به‌ طور کامل بررسی کرده و در طی یک فیش که از آن با عنوان فیش حقوقی نامیده می ‌شود. از طرف شرکت به کارمندان ارائه می ‌دهد که بر اساس آن فیش میزان حقوق پرداختی به کارمندان مشخص می‌ شود.

 به ‌طور کلی وظایف حسابداران حقوق و دستمزد صرفاً به محاسبه حقوق کارمندان و پرسنل محدود نمی ‌شود. بلکه حسابدار حقوق و دستمزد می‌ بایست تمامی اسناد و فیش‌ های پرداختی حقوق و دستمزد به کارمندان و پرسنل را در دفاتر حسابداری مخصوص شرکت ثبت نماید. چرا که میزان پرداخت حقوق و دستمزد در تعیین محاسبات مالیاتی نقش بسزایی دارند. بنابراین این اسناد نیز باید ثبت و ضبط شوند.

حسابداری حقوق و دستمزد چه مواردی در بر می گیرد؟

 حال که تا این ‌جا در خصوص حقوق و دستمزد تعاریفی ارائه کردیم بهتر است که بدانیم چه مواردی در حوزه حسابداری حقوق و دستمزد قرار می ‌گیرند. یا به ‌طور کلی چه مواردی تعیین‌ کننده حقوق و دستمزد کارمندان و پرسنل یک واحد تجاری می ‌شود. پیوند محاسب لیست کاملی از مجموعه موارد تأثیر گذار و تعیین ‌کننده میزان حقوق و دستمزد را برایتان شرح داده است. که می ‌توانید هنگام محاسبه دقیق میزان حقوق کارمندان و پرسنل خود به این موارد توجه داشته و بر اساس آن حقوقشان را تعیین نمایید.

از جمله موارد می‌ توان به انواع پاداش ‌ها و پورسانت ‌ها، سود سالانه حقوق، حقوق و مزد ناخالص اشاره کرد.

  • دومین مورد تأثیر گذار در حسابداری حقوق و دستمزد کسری مالیات‌ ها می ‌باشد.
  • سومین مورد میزان کسریات حقوق، حق بیمه و طرح‌ های پس‌ انداز است.
  • چهارمین مورد مزایای در نظر گرفته برای کارمندان که به ‌صورت غیر نقدی از طرف کارفرما تعیین می‌ گردد.
  • پنجمین مورد مربوط به انواع بن‌ های خرید، حق اولاد و حق مسکن می ‌باشد.
  • پنجمین مورد مربوط به هزینه‌ های ایاب و زهاب است.

تمامی موارد گفته‌ شده می‌ بایست در اسناد حسابداری متعلق به حقوق و دستمزد ثبت و ضبط گردد چرا که این موارد نقش تعیین‌ کننده‌ای در تشخیص میزان مالیات واحد های تجاری نیز دارد.

انواع دستمزد ها

 به ‌طور کلی در سیستم حسابداری حقوق و دستمزد، دستمزد به دو عنوان مختلف تعریف می ‌شود. 1- دستمزد اسمی و 2- دستمزد واقعی که در ادامه آن ‌ها را مختصراً تعریف خواهیم کرد.

  • دستمزد اسمی؛ به مقدار حق‌ الزحمه یا همان پولی که به یک نیروی کار کارگر و کارمند یا پرسنل پرداخت می‌ شود. دستمزد اسمی می ‌گویند.
  • دستمزد واقعی؛ به ‌طور کلی اگر بخواهیم دستمزد واقعی را تعریف کنیم باید قدرت خرید یک کارمند را مد نظر قرار دهیم یا به‌ عبارت ‌دیگر نسبت دستمزد اسمی به سطح عمومی قیمت‌ ها معرف دستمزد واقعی می ‌باشد.

فرمول حسابداری حقوق و دستمزد

 محاسبه حقوق و دستمزد برای هر نوع پرداخت دارای فرمول ‌های خود می ‌باشد.

  • برای محاسبه مزد هر ساعت کار، مزد روزانه را بر 33/7 تقسیم می ‌کنند.
  • برای‌ اینکه بتوان حقوق قانون کار را مورد محاسبه قرار داد می ‌بایست مزد هر ساعت را در 4/1 ضرب کرده و در نهایت ساعات اضافه کار نیز در آن ضرب می‌ گردد.
  • برای محاسبه دستمزد کاریه روز های تعطیل مانند جمعه مزد هر ساعت را در 4/0 ضرب کرده و در نهایت ساعات کاری روز تعطیل یا جمعه نیز در آن ضرب می ‌گردد.
  • برای محاسبه حقوق و دستمزد اضافه کار، مزد هر ساعت در ۳۵ ضرب شده و در نهایت ساعات انجام شب‌ کاری نیز در آن ضرب می ‌گردد.
  • برای محاسبه حق اولاد نیز به‌ ازای هر فرزند، حداقل حقوق روزانه ۳ برابر می ‌شود و بدین ‌گونه انواع حقوق و دستمزد در حسابداری مورد محاسبه قرار می‌ گیرد. (به این نکته نیز باید توجه داشت که حق اولاد به کارمندانی تعلق می‌ گیرد که دارای سابقه بیمه ۷۲۰ روز یا بیشتر باشند).
  • برای محاسبه سنوات سالانه، سابقه کار بر اساس سال مورد محاسبه قرار گرفته و در حقوق ماهیانه پرسنل ضرب می‌ گردد.
  • همچنین برای محاسبه سنوات ماهانه، سابقه کار هر پرسنل به‌ صورت ماهانه در 5/2 ضرب شده و همچنین مزد روزانه کارگر نیز در آن ضرب شده و میزان سنوات بدست می‌ آید.
  • برای محاسبه انواع پاداش‌ ها مانند پاداش سالانه، سابقه‌ی کار سالانه کارمند در ۲ برابر دریافتی آخرین حقوق ماهانه وی ضرب می ‌گردد.
  • برای محاسبه سنوات ماهانه؛ سابقه کار براساس ماه، ۵ برابر شده و در آخرین مزد روزانه‌ی ۱ کارگر ضرب می‌ شود.
  • همچنین برای محاسبه کسریات به ‌صورت ماهانه؛ حقوق پایه‌ ای که در حکم کارگزینی پرسنل ثبت‌ شده است بر ۲۲۰ تقسیم شده و ۲ برابر آن در میزان کسری ساعات کار ضرب می‌ گردد.

مراحل محاسبه حقوق و دستمزد در حسابداری

 کارفرمایان و حسابداران به ‌خوبی نسبت ‌به سخت بودن نحوه محاسبه حقوق و دستمزد آشنا هستن به ‌همین دلیل پیوند محاسب تصمیم گرفته است از ۰ تا ۱۰۰ نحوه محاسبه حقوق و دستمزد را برای شما شرح دهد تا براساس آن بتوانید حقوق و دستمزد را مورد محاسبه قرار دهید. به ‌طور کلی در تعیین حقوق و دستمزد در حسابداری ۵ گام اصولی وجود دارد که باید برای محاسبه دستمزد آن ‌ها را مورد توجه قرار داد.

  • اولین گام تعیین حقوق پایه می ‌باشد،

 مهم‌ترین و اولین گام در محاسبه میزان حقوق و دستمزد کارمندان و پرسنل تعیین حقوق پایه می ‌باشد. شاید برایتان سوال شود که این حقوق پایه چگونه تعیین می ‌گردد؟ حقوق پایه سالانه توسط شورای عالی کار به‌ صورت سالانه تعیین گردیده و بر اساس رتبه ‌بندی مشاغل، حقوق پایه  مشخص می ‌کنند.

 نکته قابل ‌توجه در این بخش این است که گاهاً برخی از افراد فکر می‌ کنند که حقوق پایه صرفاً لازم ‌الاجرا بوده و هیچ‌ گونه تغییراتی را نمی‌ تواند شامل شود. بهتر است بدانید که این حقوق پایه به ‌جهت حداقل‌ ها مشخص می‌ شود. بنابراین کارفرمایان، خود می ‌توانند میزان حقوق کارمندان را بر اساس توافقات شخصی مشخص و تعیین کنند.

  • دومین گام در تعیین حقوق و دستمزد پرسنل، محاسبه اضافه‌ کاری ‌ها می ‌باشند.

 دومین عامل تعیین‌ کننده، ساعات اضافه کاری می ‌باشد که ساعات اضافه‌ کاری در بین نیرو های کار و واحد های تجاری متفاوت است. ولی به‌ طور کلی بر اساس قانونی که توسط اداره کار مصوب می‌ شود معمولاً هزینه حقوق و دستمزد براساس ساعتی، در روز هایی که تعطیل یا بر اساس اضافه ‌کاری می ‌باشد. معمولاً هر ساعت مبلغ آن ۴۰ درصد اضافه بر نرخ عادی است.

  • سومین گام در تعیین حقوق میزان مزایای تعلق‌ گرفته به نیرو ها می ‌باشد. که این مزایا بر اساس توافقی که بین کارفرما صورت می ‌پذیرد مشخص می‌ شود.

 به ‌طور کلی مزایای مشخص شده که بر اساس سوابق کاری توسط کارفرما مشخص می‌ شود به ۲ نوع مزایای مستمر و غیر مستمر قابل دسته ‌بندی هستند.

  • مزایای مستمر که از آن به‌ عنوان افزایش حقوق به‌ صورت نقدی و یا به ‌صورت غیر نقدی به کارکنان پرداخت می‌ شود گفته می ‌شود. یعنی مزایای مستمر می ‌تواند هم به ‌صورت افزایش حقوق باشد و هم به‌ صورت بن به کارکنان تعلق بگیرد.
  • مزایای غیر مستمر به مزایای گفته می ‌شود که به حقوق اضافه نمی ‌شوند. این‌گونه مزایا را می‌ توانید با عنوان پاداش، عیدی بن پوشاک، هزینه‌ی درمان، مأموریت و امثال این مزایا را در حقوق کارگران مشاهده کنید.
  • چهارمین گام در تعیین حقوق و دستمزد محاسبه مالیات متعلق به آن می‌ باشد. به ‌طور کلی این مالیات در زمره افزوده‌ های حقوق نبوده و در زمره کسورات حقوق شناخته می ‌شود. (نکته قابل ‌توجه در این خصوص این است که مالیات مشخص بر حقوق توسط سازمان مالیاتی کشور مشخص گردیده و در اختیار واحد های تجاری و ارگان ها قرار می ‌گیرد ).
  • آخرین گام در تعیین حقوق و دستمزد حق بیمه تأمین اجتماعی است.

 بر اساس این مصوبه کار فرمایان می ‌بایست ۳۰ درصد از حقوق و دستمزد کارکنان کسر کرده و به ‌عنوان حق بیمه تأمین اجتماعی و یا خدمات تأمین اجتماعی پرداخت نمایند. که این ۳۰ درصد بین کارفرما و کارکنان تقسیم می‌ شود که از این بین ۷ درصد توسط کارکنان و ۲۳ درصد به‌ عنوان حق خدمات بیمه تأمین اجتماعی توسط کار فرما می ‌بایست پرداخت گردد.

 

در نهایت

 در این بخش مجموعه پیوند محاسب تمام تلاش خود را کرده ‌است تا هر آن‌ چه که لازم است شما در خصوص حسابداری حقوق و دستمزد بدانید را خدمتتان ارائه دهد. همچنین اگر به ‌دنبال اطلاعات بیشتر در این زمینه بوده و یا می ‌خواهید در خصوص انواع حسابداری ها و مالیات اطلاعات بیشتری کسب کنید و یا همچنین به ‌دنبال مشاوران مالی و مالیاتی می ‌باشید می ‌توانید با مشاوران مجموعه پیوند محاسب ارتباط برقرار کرده و به  اطلاعات کافی دست یابید و از آم بهره ببرید.

نظرات